کاوش موضوع تقیه
صفحه اصلی
تقیه
تقیّه (در لغت به معنای تقوا، پرهیز و نگهبانی) لفظی است در مذهب تشیع که به وانمودهای پیشگیرانه یا انکار باور و تقید مذهبی در مواجهه با آزار اشاره میکند. لفظ دیگری که به این مفهوم اشاره دارد، کتمان (در لغت به معنای پوشاندن) است که معنای خاصتر پنهان کاری از طریق سکوت یا بی توجهی را میدهد.
طبق آموزههای شیعه، افراد مجاز هستند وقتی در معرض خطر، تهدید، آزار یا اضطراب قرار گرفتند، باور و عقیدهی دینی خود را مخفی و به اصطلاح، تقیّه کنند. این کار در شرایط معینی در مذهب سنی نیز مجاز است.
نخستین بار ، برخی از صحابه در شرایط سخت اقدام به تقیّه کردند. بعدها این رسم برای شیعیان به دلیل تجربهی آنها به عنوان یک اقلیت دینی مورد آزار، اهمیت پیدا کرد. بنا بر آموزهی شیعه، تقیّه در شرایطی مجاز است که خطر مرگ یا از دست دادن اموال وجود دارد و خطری از بابت آن دین را تهدید نمیکند. به تقیّه به خصوص در بین شیعه دوازدهامامی به منظور حفظ وحدت بین مسلمانان و برادری روحانیون شیعه مشروعیتبخشی شده است. در صورتی که کسی از روی تقیه دروغی بگوید برای او گناه محسوب نمیشود و در پیشگاه خدا مجازات نمیشود.
یاردن ماریوما مینویسد: «تقیّه یک لفظ فقهی اسلامی است که معنای در حال تغییر آن مرتبط با وقتی است که یک مسلمان، طبق شریعت مجاز است دروغ بگوید.»
واژه «تقیّه» از واژه «وقایه» به معنای سپر گرفته شده است؛ که انسان به وسیلهی آن از جان و دیگر چیزهای ارزندهاش دفاع میکند. یکی از اعتراضات اهل سنت بر شیعه آن است که شیعیان تقیّه میکنند. اهل سنت تقیّه را نوعی نفاق دانسته و آن را گناه میشمارند به همین دلیل همواره شیعه را بخاطر آن مورد اعتراض قرار میدهند. در جواب این اشکال گفتهاند که معنای تقیه کاملاً متضاد با معنای نفاق است؛ چراکه نفاق پنهان کردن کفر و باطل و اظهار ایمان است؛ درحالی که تقیه پنهان کردن ایمان و اظهار کفر (و باطل) است.... بیشتر در ویکی پدیا